علی سعدوندی کارشناس اقتصادی در مصاحبه با خبرنگار اگزیم نیوز، عنوان کرد: چشم انداز تورم برای سال آینده روشن نیست نه این که وضعیت بدتر از امسال باشد بلکه احتمال زیاد همین وضعیت تورمی را ادامه خواهیم داد و این جای تاسف است زیرا مثل سایر کشورهای جهان از قبیل عراق و افغانستان ما هم می توانیم تورم را کنترل کنیم منتها به شرط اینکه علل وجودی تورم را به درستی بشناسیم، پس از آن است که می توانیم به سمت مداوا حرکت کنیم.

این کارشناس اقتصادی لازمه حل معضل تورم در اقتصاد ایران را شناخت ریشه ها و علل وجودی آن دانست و گفت: اگر بیماری و علت بروز آن به درستی شناخته نشود، طبیعتا درمان هم به درستی انجام نخواهد شد. در طی 50 سال گذشته در کشور ما تعداد زیادی از افراد بوده اند که ادعا کرده اند با تورم آشنایی دارند و می توانند این معضل را در اقتصاد ایران درمان کنند ولی در عمل دیده ایم که هیچ کدام موفق نبوده اند. دلیلش هم این است که آنها نمی دانستند تورم از کجا و چگونه بوجود می آید.

وی با اشاره به تعریف درست تورم افزود: تورم رشد سطح عمومی قیمت هاست نه سطح نسبی قیمت ها. یعنی اگر سطح نسبی قیمت ها تغییر کند تاثیرچندانی  بر تورم ندارد اما می تواند تاثیر محدود مثبت یا منفی داشته باشد، برخی اوقات باتوجه به شرایط تاثیر مثبت است مثلا در زمان هایی که نرخ قیمت حامل های انرژی افزایش پیدا کرده بود، نرخ تورم بصورت محدود افزایش پیدا می کرد. این بار به نظر می رسد تاثیر افزایش  قیمت بنزین در آبان ماه 98 نه تنها مثبت نبوده بلکه حتی نرخ تورم را کاهش هم داده است. البته این به معنی کاهش قیمت ها نیست بلکه رشد افزایش قیمت کند شده است. اینکه نرخ بنزین افزایش یافته قطعا به بالا رفتن انتظارات تورمی منجر می شود و هزینه های حمل و نقل نیز افزایش یافته اما بر خلاف انتظار، اثر افزاینده بر تورم و سطح عمومی قیمت ها نداشته است.

وی در ادامه افزود: علم اقتصاد در بسیاری از مواقع ضد شهودی است یعنی فردی که با این علم آشنا نیست برداشت هایی از اقتصاد در ذهنش دارد که با واقعیت های اقتصادی همخوان نیست. مثلا تصور می کند با افزایش قیمت های نسبی مثل نرخ حامل های انرژی نرخ تورم هم شدیدا افزایشی خواهد بود که چنین نیست. چون مسیر های ایجاد تورم در سال آینده مثل سال های گذشته ادامه پیدا خواهد کرد بنابراین نرخ تورم هم در سطح امسال یا سال گذشته خواهد بود و انتظار کاهش شدید تورم را در سال آینده نداشته باشیم.

سعدوندی با اشاره به مسیر خلق تورم در اقتصاد، عنوان کرد: اما سوال اصلی این است که تورم از کجا به وجود می آید. "تورم یک پدیده پولی است" از نقدینگی مازاد در جامعه تورم خلق می شود این نقدینگی توسط سیستم بانک های تجاری شکل می گیرد بنابراین برای کنترل تورم باید به بانک های تجاری بپردازیم. هر نوع تسهیلات یا سود سپرده که بانک های تجاری پرداخت می کنند یک نوع خلق نقدینگی و در نتیجه تورم و هرنوع بازپرداخت تسهیلات که صورت می پذیرد یک نوع حذف نقدینگی از جامعه است.

سعدوندی با تاکید بر ایجاد تعادل در سیستم بانکی به عنوان یکی از راه های کنترل تورم، گفت: پس اگر سیستم بانکی متعادل باشد مانند سایر کشورهای جهان از قبیل ژاپن و سوئیس تورمی هم نخواهیم داشت. در سیستم بانکی متداول در جهان مقداری تسهیلات اعطا و مقداری هم دریافت می شود و این پرداخت و بازپرداخت در یک تعادل قرار می گیرند، بنابراین تورمی هم بوجود نمی آید.

وی با اشاره به کسری بودجه دولت، گفت: در کشور ما دولت کسری بودجه دارد و اگر این کسری بودجه را از طریق اوراق تامین می کرد ما تا این حد درگیر تورم نمی شدیم؛ همانطور که خیلی دیگر از دولت های جهان هم کسری بودجه  دارند و در عین حال تورمی ندارند ولی در کشور ما این کسری از محل نظام بانکی تامین می شود یا اینکه از بانک مرکزی بصورت مستقیم یا غیر مستقیم استقراض می شود که این  کار باعث افزایش پایه پولی شده و  تورم زاست.

سعدوندی با اشاره به راهکارهای بودجه ضدتورمی گفت: کسری بودجه از دو مسیر می تواند حتی ضد تورمی عمل کند. یکم اینکه از محل اوراق تامین شود و بخشی از نقدینگی جامعه را جمع آوری کند و نرخ سود افزایش یابد. دوم اگر مصارف دولت به بخش های مولد اقتصادی بویژه بودجه عمرانی هدایت شود این هم می تواند ضد تورمی باشد، تورم به دلیل فزونی رشد نقدینگی نسبت به رشد اقتصادی بوجود می آید. پس برای کنترل تورم یا باید رشد پول را کنترل کنیم یا رشد اقتصادی را افزایش دهیم.

اگر سیاست هایی که در دنیا برای کنترل تورم اجرا شده  در ایران هم اجرایی شوند پایان سال 99 نرخ تورم نقطه به نقطه به حدود 20 درصد، در سال 1400 به حدود 13 درصد  و در ادامه همان روند برای سال 1401 به زیر 10 درصد کاهش خواهد یافت، باید در نظر داشته باشیم تورم یک بیماری علاج پذیر است در کشور ما چون هم در سطح جامعه و هم در سطح دولت برای علم و تجربه بشری شانیتی قائل نیستیم همین روند فعلی ادامه پیدا خواهد کرد و نباید انتظار تورم زیر 20 درصدی برای سالهای آینده داشته باشیم و احتمالا تورم سال 1399 بین 30 تا 40 درصد خواهد شد.